wtorek, 27 maja 2014

W salonie i w kuchni


Książka Elżbiety Koweckiej ma podtytuł „Opowieść o kulturze materialnej pałaców i dworów polskich w XIX wieku”. I istotnie ma się wrażenie nie nudnego wykładu historycznego, ale jakby ktoś snuł przed nami fascynującą, choć trochę nostalgiczną, opowieść, gawędę o dawnych czasach i obyczajach. Po mistrzowsku autorka połączyła rzetelną wiedzę i fakty historyczne z lekkim, przystępnym, popularyzatorskim tonem.

Książka jest podzielona na rozdziały, które prowadzą nas przez najpierw przez poszczególne pomieszczenia dworku (od sieni, przez kuchnię, pokoje, po salon) w każdym z nich opowiadając o ludziach, którzy w danym pomieszczeniu spędzali swój czas, o ich zajęciach i towarzyszących im przedmiotach; następnie książka przedstawia nieodzowne aspekty życia i funkcjonowania takiego domostwa: przyjęcia, bale, spędzanie wolnego czasu, prowadzenie rachunków, zakupy). Na tej podstawie widzimy też, jak zmieniały się mody i co o gospodarzu domu mówił wystrój jego wnętrz. Przychodzi też refleksja: co po nas zostanie? Co będzie w książce o kulturze materialnej XXI wieku, która powstanie za 100-200 lat? O ile to w ogóle będzie książka…

Fascynujące było dla mnie też to, w jaki sposób autorka potrafiła ze skrawków rzeczywistości (przedmiotów codziennego użytku, listów, ogłoszeń, artykułów prasowych, bilecików, rachunków) odtworzyć pełne kolorów życie, jakie wiedli wtedy ludzie. Te opisy są naprawdę szczegółowe, jak na przykład sposób zapiekania śmietanki do porannej kawy podawanej (niektórym tylko!) domownikom. Podziwiam i ogromną wiedzę autorki, która umożliwiła jej wyciągnięcie takich wniosków z samych tylko przedmiotów, i jej niezwykły dar do opowiedzenia tego w tak zajmujący sposób. To wielka sztuka potrafić swoją wiedzą dzielić się z innymi w sposób przystępny i atrakcyjny.


Książka jest też pięknie wydana, na kredowym papierze, bogato ilustrowana (ilustracje są zarówno wplecione w tekst, jak i zamieszczone na odrębnych stronach). Bardzo smakowity kąsek. Aż żałuję, że „tylko” z biblioteki.  Wspaniała, bardzo ciekawa lektura.

Tytuł: W salonie i w kuchni
Autor: Elżbieta Kowecka
Wydawnictwo: Zysk i s-ka
Rok wydania: 2008
Liczba stron: 356