Wschód, Zachód

O Salmanie Rushdiem ostatnio dużo się mówi w kontekście jego niedawno opublikowanej autobiografii. Tym, którzy nie słyszeli jeszcze o tym pisarzu, w skrócie powiem, że jest to brytyjski pisarz pochodzenia indyjskiego, który w swojej twórczości porusza tematy związane właśnie z miejscem swego pochodzenia. Po opublikowaniu powieści „Szatańskie wersety” został w 1989 roku obłożony fatwą przez ajatollaha Chomeiniego. Oznaczało to, że każdy muzułmanin ma obowiązek próbować go zabić, a to z kolei oznaczało, że Rushdie musi żyć pod stałą ochroną policji. Z pewnością jego życie stanowi rzeczywiście ciekawy materiał na biografię. Te właśnie fakty oraz wywiad z Rushdiem w nowym numerze „Książek” skłoniły mnie do sięgnięcia po jego twórczość. Na pierwszy ogień poszedł tomik opowiadań „Wschód, Zachód”. Dość nietypowo jak na mnie, bo opowiadania nie należą do moich ulubionych form literackich. Te jednak przypadły mi do gustu.

„Wschód, Zachód” składa się z dziewięciu opowiadań podzielonych na trzy cykle: „Wschód”, „Zachód” oraz „Wschód, Zachód”. Jak można się domyślać, te z cyklu wschodniego poruszają się w tematyce indyjskiej, z cyklu zachodniego to spojrzenie (czasami dosyć nietypowe i przewrotne) na kulturę zachodnią, a „Wschód, Zachód” to opowiadania przedstawiające życie „w rozkroku” między tymi dwoma światami.

Streszczanie opowiadań nie ma sensu, ale wystarczy powiedzieć, że każde z nich wzbudza zainteresowanie od pierwszego zdania i mimo krótkiej formy pokazuje wiele szczegółów, które składają się na cały obraz. To potwierdza wyrażoną na okładce książki opinię, że Salman Rushdie jest „jednym z największych gawędziarzy naszych czasów”.

Przy opisie z okładki będąc, zastanawiam się czemu on ma właściwie służyć. Opis przedstawia, bez żadnego kontekstu, powierzchowne fakty z treści opowiadań, które w takim nagromadzeniu tworzą naprawdę groteskowe zestawienie. Dodajmy, że same opowiadania z groteską nie mają wiele wspólnego, więc ten chwyt marketingowy zdecydowanie chybiony.

Podsumowując, nie warto ufać opisom z okładki (ale to chyba wszyscy już wiemy), a Rushdie pisze ciekawie i barwnie, więc chętnie sięgnę po jakąś jego powieść. Tym bardziej, że Indie to temat i obszar, którego do tej pory literacko nie eksplorowałam. Może ktoś mi poleci jakąś powieść Rushdiego na dobry początek?

Tytuł: Wschód, Zachód

Autor: Salman Rushdie

Tłumaczenie: Maria Gromkowa

Wydawnictwo: Rebis

Rok wydania: 1997

Stron: 175